فهرست مطالب

پژوهشنامه بازرگانی
پیاپی 49 (زمستان 1387)

  • تاریخ انتشار: 1388/01/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • جواد رضایی*، محمدرضا توکلی بغدادآباد، سید حسن غضنفری صفحات 1-30

    براساس تعریف ، بهره وری (یا تولیدافزایی) دستیابی به تخصیص بهینه منابع و امکانات در راستای تحقق حداکثر میزان تولید می باشد. به منظور محاسبه بهره وری کل عوامل تولید به طور عمده دو دسته روش وجود دارد که به روش های پارامتری و ناپارامتری تقسیم بندی می شوند . در این مطالعه سعی بر آن است تا با استفاده از روش های برنامه ریزی خطی که در حیطه روش های ناپارامتری است و بهره گیری از شاخص تورنکوییست، رشد بهره وری عوامل تولید در بخش بازرگانی مورد ارزیابی قرار گیرد. نتایج حاکی از آنست که متوسط تغییرات کارای ی و تکنولوژیکی بخش بازرگانیطی دوره تحقیق ب ه ترتیب 885 0 درصد محاسبه شده است . در نهایت براساس / 1385 معادل 8 - تولید طی دوره 1369 نتایج حاصل از این مطالعه مشخص شد که رشد بهره وری کل عوامل در بخش بازرگانی طی دوره تحقیق منفی می باشد.

    کلیدواژگان: بهره وری کل عوامل، تحلیل پوششی داده ها، شاخص تورنکوئیست، بخش بازرگانی
  • اکبر کمیجانی *، محمود محمودزاده صفحات 31-73

    هدف این مقاله بررسی اثرات فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر رشد اقتصادی در کشور های در حال توسعه است . بدین منظور آثار فاوا بر رشد با دو گونه متغیر های نماینده فاوا مورد مطالعه قرار گرفت . متغیر های نوع اول عبارت است از ضریب نفوذ تلفن ثابت بر ای زیرساخت های فاوا و ضریب نفوذ اینترنت برای کاربری فاوا . متغیر های نوع دوم عبارت است از شاخص های اربیکام که برای زیرساخت های فاوا شاخص شبکه، برای کاربری فاوا شاخص کاربری اطلاعاتی و برای وضعیت سرمایه انسانی نیز شاخص سرمایه انسانی را اندازه گیری و ارایه نموده است. اثرات فاوا بر رشد اقتصادی در حالت پایدار و با استفاده از روش داده های تلفیقی 1995 مطالعه و یافته های - برای 51 کشور و زیرگروه های مختلف در دوره زمانی 20زیر حاصل شد . سرمایه فیزیکی، ضریب نفوذ تلفن ثابت، شاخص شبکه، کاربری اطلاعاتی، اینترنت و باز بود ن تاثیر مثبت و نرخ رشد جمعیت و تورم تاثیر منفی بر رشد اقتصادی دارند . اثر سرمایه انسانی بر رشد پایدار نیست و همگرایی اقتصادی کشور های در حال توسعه تایید می شود. هسته یافته ها این است که فاوا به سه طریق بر رشد اقتصادی اثر مثبت دارد : اول از طریق زیرساخت های فاوا که خود به عنوان صنعت مطرح بوده و نقش مهمی در نمایان شدن آثار بعدی فاوا دارد؛ دوم از طریق کاربری فاوا که استفاده از آن امروزه در تمامی جنبه های اقتصادی و اجتماعی میسر شده است؛ و سوم از طریق آثار سرریز فاوا به تمامی بخش های اقتصادی است که از فاوا به عنوان نهاده در تمامی بخش ها استفاده می شود.

    کلیدواژگان: زیرساخت فاوا، کاربری فاوا، اثرات سرریز، رشد اقتصادی، کشورهای در حال توسعه
  • کامبیز حیدرزاده*، بهرام خیری صفحات 75-97

    یافته های اخیر بازاریابی نشان می دهد که کشور خاستگاه تولید به عنوان عامل پنجم آمیخته بازاریابی نقش مهمی در رفتار خرید مصرف کننده دارد. از طرفی تصویر ذهنی درک شده از کشور خاستگاه تولید در صورتی که مصرف کننده از کشور خاستگاه مارک تجاری آگاهی داشته باشد بر ادراک مصرف کنندگان از مارک های تجاری مربوط به آن کشور تاثیر می گذارد. شواهد مذکور نشان می دهد که یکی از اصلی ترین مسایل در بازاریابی بین المللی از محو رهای فوق سرچشمه می گیرد، و بر همین اساس به طور کلی مساله اساسی پژوهش عبارت است از این که : تاثیر بین آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری و تصویر ذهنی ازکشور خاستگاه تولید و میزان آن چگونه می باشد؟، با توجه به این که اعطای امتیاز یکی از استراتژی های متداول ورو د به بازار هایی در حال ظهور می باشد به بررسی متغیر های پژوهش در چنین قرارداد هایی پرداخته شد . متغیر های اصلی پژوهش شامل عواملی چون آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری، تصویر ذهنی از کشور خاستگاه تولید ، آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری کالای رقیب، آشنایی با وی ژگی های کشور خاستگاه تولید، و عوامل جمعیتی چون سطح تحصیلات، سطح درآمد، سابقه سفر خارجی و سابقه مسافرت به مناطق آزاد تجاری می باشند. بدین منظور مبادرت به نمونه گیری و توزیع پرسش نامه از مصرف کنندگان ساکن درکلانشهر های کشور ایران شده است و با توجه به جمع آوری داده ها، به تجزیه و تحلیل آن ها پرداخته شد . نتایج پژوهش نشان داده است که رابطه معنی دار مستقیمی بین آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری و تصویر ذهنی از کشور خاستگاه تولید وجود دارد . هم چنین بین آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری و آگاهی از کشور خاستگاه مارک تج اری کالای رقیب دارای خاستگاه یکسان، و آشنایی با ویژگی های کشور خاستگاه تولید و سطح درآمد نیز رابطه معنی دار مستقیمی وجود دارد . اما علی رغم یافته های علمی سایر تحقیقات، بر اساس یافته های پژوهش در ایران بین آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری و سطح تحصیلات، ساب قه سفر خارجی و سابقه مسافرت به مناطق آزاد تجاری رابطه معنی داری مشاهده نشد.

    کلیدواژگان: آگاهی از کشور خاستگاه مارک تجاری، تصویر ذهنی کشور خاستگاه تولید، آشنایی با کشور خاستگاه تولید، نام و نشان تجاری، علامت تجاری، بازار نوظهور (رو به رشد)، واگذاری (اعطای) حق امتیاز
  • سعید صمدی، امین زاهدمهر*، ایوب فرامرزی صفحات 99-119

    موضوع توزیع مجدد درآمد و رشد اقتصادی از مباحث مورد توجه در علم اقتصاد بوده است. در این تحقیق بر اساس مدل ساده ای نشان داده می شود که اگر توزیع درآمد به درستی اجرا شود و از افراد ثروتمند (که میل نهایی به مصرف پایین تری دارند) مالیات گرفته شود و به افراد کم درآمد (که میل نهایی به مصرف بالاتری دارند) پرداخت شود، هم به توزیع درآمد و عدالت اجتماعی کمک می شود و هم باعث رشد می شود . - ولی براساس نتایج این تحقیق که با استفاده از داده های سری زمانی سال های (1386 1338) به دست آمده عکس روند اصلی در ایران دیده می شود . به این معنی که درکشور بیشتر درآمدهای دولت از افراد کم درآمد جامعه و بیشتر هزینه های دولت برای افراد ثروتمند جامعه بوده است، که این امر باعث نابرابری اجتماعی و همچنین کند شدن رشد اقتصادی شده است.

    کلیدواژگان: توزیع درآمد، مخارج دولت، مالیات، آزمون علیت گرنجر، رشد اقتصادی
  • فخرالدین اصغری آقمشهدی*، علی محمدزاده صفحات 121-143

    بعد از انعقاد قرارداد بیع ، اجرای کامل آن وابسته به تسلیم کالای سالم و منطبق با قرارداد از سوی فروشنده و پرداخت ثمن از سوی خریدار است . در بعضی موارد اجرای قرارداد از سوی فروشنده به صورت ناقص شکل می گیرد . بدین صورت که کالای معیوب و غیرمنطبق با شروط قرا ردادی را تسلی م می کند. در کنوانسیون بیع بین المللی کالا (1980 وین) این نوع از تسلیم نقض قرارداد محسوب می شود و در صورتی که این نقض اساسی نباشد مطابق بند 3 ماده 46 ، خریدار می تواند با لحاظ شرایطی رفع عیب کالا را از فروشنده درخواست کند . در فقه اسلامی در چنین مواردی اکثر فق ها قایل به حق فسخ و یا گرفتن ارش از سوی خریدار هستند . در حقوق ایران در چنین موردی صرفا ازحق فسخ و یا گرفتن ارش به صراحت یاد شده است (ماده 422 ق .م). اما با استفاده از نظریات بعضی از فقها و حقوقدانان و با استنباط از بعضی مواد قانونی می توان حق رفع عیب را برای خریدار قایل شد.

    کلیدواژگان: کنوانسیون وین، بیع، عدم مطابقت، تعمیر کالا
  • صفر فضلی *، مهدی علیزاده صفحات 145-170

    کیفیت محصول وخدمات جنب ه مهم رضایت مشتری است . سطح رضایت مشتری ب ه عنوان یک ابزار مهم درترجمه QFD بسته به برآورده کردن نیازهای مشتری دارد و صدای مشتری به تولید محصول است . ازآنجایی که درمورد هریک از نیازها،سطح رضایت مشتریان متفاوت است بنابراین مهم است بدانیم کدام مشخصه یا ویژگی، بی شتر مشتریان را راضی نگه می دارد. مدل کانو، الزامات اساسی و انگیزشی و عملکردی موثر در رضایت مشتری را تعیین مورد استفاده قرار گیرد تا این اطمینان حاصل QFD می کند و می تواند در ماتریس شود که اغلب نیازها و خواسته های مهم و بحرانی مشتریان مورد توجه قرار گرفته است. اما ادغام این دو مدل باعث می شود که تجزیه وتحلیل،طبقه بندی و اولویت بندیخواسته ها و نیازهای مشتریان بهترانجام گیردکه این امرمنجر به ارایه محصولات یا خدماتی منطبق با خواسته ها ونیازهای مشتریان می شود. QFD در KANO مقاله حاضر با هدف شناخت و بررسی متدولوژی مدل ادغام ی در زمینه تجزیه و تحلیل واولویت بندی نیازهای مشتریان نوشته شده است. همچنین مبانی و مفاهیم این متدولوژی، کارکرد آن در اولویت بندی نیازهای مشتریان و مراحل این روش می پردازد. در پایان برای تست مدل ارایه شده، نتایج حاصل از به کارگیری مدل در یک مطالعه موردی نشان داده می شود.

    کلیدواژگان: مدل کانو، ماتریس برنامه ریزی خانه کیفیت، ندای مشتری، QFD
  • اصغر مشبکی*، ابوذر زنگویی نژاد صفحات 171-197

    باتوجه به مبان ی نظری مدیریت استراتژیک، سه مجموعه دیدگاه در رابطه با دستیابی به مزیت رقابتی قابل شناسایی و تبیین است : دیدگاه محیطی، دیدگاه قابلیت های سازمانی و دیدگاه هوشمندی رقابتی که نظرات و کانون تجزیه و تحلیل دو دیدگاه نخست را با یکدیگر تلفیق و ترکیب می کند. باتوجه ب ه جهانی شدن بازارها، توسعه قلمرو رقابت، فراگیر شدن سیستم های اطلاعاتی و اهمیت یافتن شایستگی های درون شرکتی، هدف این تحقیق، توسعه نظریات در رابطه با هوشمندی رقابتی و ارایه یک مدل جامع از عوامل تشکیل دهنده هوشمندی رقابتی، جهت دستیابی به مزیت رقابتی است . بر ا ساس نتایج تحقیقات پیشین، برای دستیابی به مزیت رقابتی، وجود هوشمندی اجتماعی  استراتژیک، هوشمندی تکنولوژیکی وهوشمندی بازار ضروری است . از طرف دیگر، برای دستیابی به هوشمندی رقابتی پایدار، دارا بودن زیرساخت های اطلاعاتی  ارتباطی انعطاف پذیرو کارآمد و همچنین استقرار این سیستم ها در درون یک چارچوب استراتژیک اهمیت دارد . بر این اساس، جهت دستیابی به هوشمندی رقابتی، می بایست هوشمندی ساختاری  سازمانی (خلا نظری و پژوهشی) را هم در نظر گرفت . در این مقاله، ابتدا با مرور پیشینه تحقیق و مدل های مشابه، مجموعه ای از شاخص ها برای سازه هوشمندی ساختاری  سازمانی گردآوری گردید و سپس به کمک تکنیک تحلیل عاملی، شاخص های تاثیرگذار شناسایی و در سه طبقه دسته بندی شد . سپس به کمک تکنیک مدلسازی معادلات ساختاریافته، نحوه ارتباط سازه جدید و سه گانه هوشمندی برای دستیابی به هوشمندی رقابتی (مزیت رقابتی) و چگونگی هم افزایی و تاثیر چهارگانه جدید هوشمندی بر هوشمندی رقابتی بررسی شد و مشخص گردید که با داشتن هوشمندی ساختاری  سازمانی، دستیابی به هوشمندی رقابتی تسهیل و مزیت رقابتی حاصل، پایدارتر خواهد بود. .

    کلیدواژگان: مدیریت استراتژیک، هوشمندی رقابتی پایدار، مزیت رقابتی، هوشمندی ساختاری سازمانی
  • ابراهیم تیموری *، هاله هاشمی علیا صفحات 199-221

    در این مقاله ، یک مدل شبیه سازی گسسته برای زنجیره تامین قطعات یدکی خودرو براساس متدولوژی پویایی های سیستمی ارایه می گردد. زنجیره مورد مطالعه دو سطحی و شامل یک خرده فروش (تعمیرگاه مرکزی 1) و یک عمده فروش (ایساکو) می باشد. مدل زنجیره ای به منظور توسعه سیاست سفارش دهی نقطه سفارش در دو سطح تعمیرگاه مرکزی و ایساکو شبیه سازی شده است . مدل ساخته شده، یک مدل تحلیل Vensim ریاضی غیرخطی است که با شبیه سازی روی کامپیوتر و با نرم افزار می گردد. این مدل که به منظور تجزیه و تحلیل عملکرد سیستم توزیع قطعات یدکیخودرو توسعه داده شده، امکان پیشگویی بهبود عملکرد زنجیره را با اجرای سیاست های موثر مهیا می سازد.

    کلیدواژگان: مدیریت زنجیره تامین، پویایی های سیستمی، شبیه سازی گسسته، نقطه سفارش مجدد VMI، سیاست
|
  • Pages 1-30

    Productivity is defined as optimal allocation of facilities and resources to achieving maximum production. In general, there are two methods including parametric and nonparametric to calculate total factor productivity. In this paper, total factor productivity growth in commerce sector is evaluated by using liner programming model, which is a nonparametric method, as well as the Tronquist index. The results show that the average changes of technological and technical efficiency are 0.885 and 0.915 percent in the investigated period, respectively. In addition, total factor productivity growth is 0.8 percent for periods 1369-1385.

    Keywords: TOTAL FACTOR PRODUCTIVITY, DATA ENVELOPMENT ANALYSIS, TRONQUIST INDEX, TRADE SECTOR
  • Pages 31-73

    Analysis of ICT impacts on the economic performance has been started since 1990s. Researches have found different results about ICT outcomes in different countries at macro level. The aim of this paper is to investigate the impacts of ICT on the EG in developing countries using the steady state growth theory in the period of 1995-2003 for a sample of 51 developing countries and different sub samples. This paper uses three types of variables for ICT; fixed line phone penetration and network index (ICT infrastructure), internet penetration and ICT-use index (ICT usage), and ICT expenditure (spillover effect) to estimate the benefits of ICT. Findings state that non-ICT capital, fixed line phone and internet penetration, network index, ICT-use index, ICT/GDP, ICT per capita and trade openness have positive effects, while inflation rate and population growth rate have negative effects on the EG in developing countries. The effect of human capital on the EG isn’t stable. In addition, the economic convergency is confirmed in the mentioned countries. The paper concludes that ICT affects the EG in three ways: ICT as a sector, ICTusage, and ICT diffusion throughout the economy. So, it seems that the “Productivity Paradox” does not appear in developing countries.

    Keywords: ICT INFRASTRUCTURE, ICT USAGE, SPILLOVER EFFECT, ECONOMIC GROWTH, DEVELOPING COUNTRIES
  • Pages 75-97

    Marketing new findings demonstrate that country of origin has an important role in costumer behavior as marketing mix 5th P. On the other hand, if the costumer knows about the brand country of origin, the perceived image of country of origin have effects on costumers concept of trade marks related to the producer country. These evidences show that one of the major objects in international marketing comes from above subjects. So the basic subject of research is: What is the relationship between brand country of origin knowledge and country of origin image and how much is it? According to that the franchise is one of the common strategies for entering to emerging markets, the research variables in these contracts were studied. Basic variables of research include: Brand country of origin knowledge, country of origin image, brand country of origin knowledge competitive product, country of origin familiarity, and demographic factors like education level, income level, aboard traveling history, and free zone traveling history. For this purpose, sampling and questionnaire in metropolitan Iranian families and to analysis of gathered data were done. Results of current research show that there is a direct relationship between brand of country of origin knowledge and country of origin image. Also there are direct relationship between brand country of origin knowledge and brand country of origin knowledge of competitive product, country of origin familiarity, and income level. In spite of other researches findings, there is no relationship between brand country of origin knowledge and education level, aboard travel history, and free zone travel history.

    Keywords: BRAND, COUNTRY OF ORIGIN KNOWLEDGE, COUNTRY OF ORIGIN IMAGE, COUNTRY OF ORIGIN, FAMILIARITY, TRADE MARK, EMERGING, MARKET, FRANCHISE
  • Pages 99-119

    The issues of redistribution of income and economic growth have been debatable in economics. This paper shows in a simple model if we redistribute income correctly (i. e. tax the rich who have lower marginal propensity to consume and pay to the poor who have higher marginal propensity to consume), income equality and economic growth will improve. But according to the result of this paper, there is an inverse trend in fiscal policy of government in Iran during 1338-86. In other words, most resources of government income have been taken from the poor and most government expenditures have been attracted by the rich. This process has increased income inequality and diminished the economic growth rate.

    Keywords: INCOME DISTRIBUTION, GOVERNMENT EXPENDITURES, GRANGER CAUSALITY TESTS, ECONOMIC GROWTH, ARMA APPROACH
  • Pages 121-143

    After the conclusion of sale contract, whenever we desire to perform the contract perfectly we have to deliver the intact goods which is in conformity whit the contract and receive the contractual consideration in recognition of it. In some cases the performance of the contract is done incompletely by the seller. In that case he delivers goods which is not in conformity to the contract and its conditions. In the convention on international sale of goods (Vienna-1980), this kind of delivery is measured as breach of breach of contract, and by virtue of (Art. 46, part. 3), the buyer with some conditions can request goods repair from the seller, if the breach is not fundamental. In Islamic law, the buyer can terminate the contract or reduce the price (Arsh) in such cases and so is Iranian law (Art. 422 of civil code). But by taking into consideration of some Islamic jurisconsults and lawyers opinions and by reference to some Arts of statute, it is possible to grant the right of defect removed to the buyer.

    Keywords: VIENNA CONVENTION, SALE, LACK OF CONFORMITY, REPAIRING OF GOODS
  • Pages 145-170

    The quality of a product or service is key for customer satisfaction. The level of satisfaction is ultimately dependent on the fulfillment of customer needs. Quality Function Deployment (QFD) has been an important tool in the translation of the voice of the customer (VOC) into product’s specification. Since the impact on customer satisfaction is different for each customer requirement, it is very important to determine which attributes of a product or service bring more satisfaction than others. The Kano Model of customer satisfaction can determine attractive, mustbe requirements and performance needs, and can be used in the QFD matrix to assure that the most critical needs are translated into the next phases of product development. But, integrating these two models, causes that analysis, classification and priority of customer needs to improve. In this article, we are going to provide an integrating model kano in qfd to analysis and rank customer needs. Finally, we show a case study to be sure about the accuracy of the proposed model.

    Keywords: QFD, KANO MODEL, PLANNING MATRIX OF HOUSE OF QUALITY, VOICE OF THE CUSTOMER
  • Pages 171-197

    According to theoretical foundation of strategic management, three perspectives have been detected to reach competitive advantage. Environmental perspective, organizational capability and resources perspective, and competitive intelligence perspective, which combines sights and analysis, of the two former perspectives. Regarding the globalization of world markets, extension of competition domain, comprehensiveness of information systems, and the significance of inter-corporation competencies, this study tends to develop theories concerning competitive intelligence and offers a comprehensive model of the components of competitive intelligence to achieve competitive advantage. The researches made previously have shown three types of intelligence: strategic-social intelligence, technological intelligence, and market intelligence to attain competitive advantage. However, there has been no study exploring competitive intelligence about structural-organizational intelligence. To access persistent competitive intelligence, informational infrastructures, flexible and efficient linkage, and placement of these features in one strategic framework are necessary. Therefore, this study is to fill this research gap, and proposes a comprehensive model of competitive intelligence for the purpose of reaching competitive advantage. For this reason, first we have explored research literature and similar models and identified a set of indexes for structuralorganizational intelligence. Second, with use of factor analysis technique, we have reconsidered and classified important indexes in three batches. Then, with the contribution of structural equation modeling technique, we have examined the Iranian Journal 8 of Trade Studies relationships of new element with existing intelligence trinity and the synergism intelligence quartet to gain competitive intelligence and competitive advantage, and we have determined with structural-organizational intelligence it will be possible to attain competitive intelligence, and competitive advantage will be more stable.

    Keywords: STRATEGIC MANAGEMENT, PERSISTENT COMPETITIVE INTELLIGENCE, COMPETITIVE ADVANTAGE, ORGANIZATIONAL, STRAUCTURAL INTELLIGENCE, QUARTET INTELLIGENCE
  • Pages 199-221

    This paper presents a discrete simulation model of the auto spare parts supply chain based on the system dynamics approach. The studied chain has two levels and consists of two firms: a retailer (central repair shop) and a wholesaler (Isaco). This chain model is simulated in order to develop the order policies based on reorder point on two levels of central repair shop and Isaco. The developed model is a nonlinear mathematical model which is simulated by the vensim software. The purpose of simulation exercise is to analyze performance of the auto spare parts’ distribution system and to predict chains’ performance improvements with proposed strategies.

    Keywords: IRAN KHODRO, SUPPLY CHAIN, SPARE PARTS, SYSTEM DYNAMIC